Turecka kuchnia ma bardzo długą historię i jest owocem wpływów kulinarnych ludów tureckich, tradycji kuchni nomadów, jak również wpływów perskich, kurdyjskich, arabskich, ormiańskich i śródziemnomorskich. Przez wiele lat turecka kuchnia była kojarzona wyłącznie z popularnym daniem – Dönerem. Jednak kuchnia turecka to znacznie więcej niż tylko kebaby, charakteryzuje się nieograniczoną różnorodnością smaków. Istnieje wiele dań, które cieszą się popularnością i są znane w całym kraju. Przygotowaliśmy zestawienie 20 potraw, które absolutnie musisz spróbować podczas podróży do Turcji. „Afiyet olsun!” – jak mówią w Turcji.
Spis treści
1. Kebab
Kebab oznacza „grillowane lub pieczone mięso”. W tureckiej kuchni istnieje wiele różnych rodzajów kebabów. W restauracjach serwuje się je zazwyczaj z dodatkami, takimi jak ryż lub bulgur, a także z grillowanymi pomidorami i paprykami. Oto kilka różnych rodzajów kebabów:
- Döner Kebab – prawdopodobnie najbardziej popularna wersja. Plastry mięsa marynowane w marynacie układane są warstwami na obrotnicy i grillowane od strony, na której obrotnica obraca się powoli, ale nieustannie. Stopniowo odcinane są cienkie warstwy zewnętrzne, które się zarumieniają. Döner Kebab można jeść zarówno w chlebie jako kanapkę, jak i na talerzu.
- Iskender Kebab – podawany na płaskim chlebie, z jogurtem, grillowanymi paprykami i pomidorami, skropiony stopionym masłem. Iskender kebab pochodzi z Bursy i nazywany jest czasem Bursa kebab.
- Beyti Kebab – grillowana mielona wołowina owinięta w bardzo cienki, miękki płaski chleb, podawana z sosem pomidorowym i jogurtem.
- Adana Kebab – pikantna mielona wołowina grillowana na długim rożnie. Urfa Kebab to łagodniejsza wersja bez pikantności.
2. Köfte
Köfte to klopsiki z przyprawami i ziołami, zazwyczaj grillowane, ale czasami gotowane w sosie. Podobnie jak kebaby, köfte to rodzaj potrawy z różnymi przyprawami, sposobami gotowania i sposobami podawania. Każda region ma swoją własną specjalną odmianę.
W kwestii formy i rozmiaru, köfte są mniejsze niż klopsiki. Mięso mielone jest mieszane z drobno posiekanymi cebulami, jajkiem, bułką tarta, solą, pieprzem i kminem, formowane, a następnie smażone na oleju.
- Köfte Inegöl przygotowywane jest bez przypraw, tylko z cebulą i mięsem mielonym, a następnie formowane w kwadrat.
- Köfte Izmir gotowane jest razem z ziemniakami i pomidorami w piekarniku. Sulu Köfte to kuliste klopsiki gotowane z ziemniakami i marchewką w wywarze, który następnie jest doprawiany cytryną i żółtkiem jajka.
- Çiğ Köfte – „surowy köfte” to intensywnie aromatyczne surowe klopsiki z mielonej, niskotłuszczowej wołowiny. Podczas spożywania zawija się je w liście sałaty i skrapiacz je cytryną.
- Çiğ Köfte bez mięsa – można także przygotować Çiğ Köfte z drobnoziarnistym bulgurem zamiast mięsa mielonego. W ostatnich latach ta wersja stała się bardzo popularna, ponieważ zgodnie z przepisami Çiğ Köfte przygotowywane z surowego mięsa mielonego, ze względów higienicznych może być oferowane do spożycia tylko w wybranych restauracjach i musi być podawane i spożywane natychmiast.
3. Dolma
Dolma oznacza „nadziewany” i opisuje warzywa lub liście winogron wypełnione ryżem i/lub mielonym mięsem. Dolma wypełniona ryżem jest przygotowywana z oliwy z oliwek, przyprawiana cebulą, orzechami piniowymi, cynamonem, kolendrą i małymi suszonymi rodzynkami, a następnie przyprawiana sokiem z cytryny i tradycyjnie spożywana na zimno. Dolma nadziewane mięsem mielonym spożywane jest na ciepło. Podaje się do nich jogurt.
- Nadziewane liście winogron – odrywa się ogonki świeżych liści winogron, liście krótko blanszuje się w osolonej wodzie, a następnie do każdego liścia nakłada się niewielką ilość nadzienia, zawija się liście, polewa je sosem pomidorowym i gotuje.
- Nadziewane liście białej kapusty – przygotowuje się je tak samo jak nadziewane liście winogron.
- Nadziewane papryki, bakłażany, pomidory i cukinie – mięso mielone wymieszane z drobno posiekaną cebulą i ryżem, przyprawione solą, pieprzem i koncentratem pomidorowym, nadziewa się do wcześniej wydrążonych warzyw i gotuje.
Wszystkie dania można również przygotować z oliwą z oliwek i podawać na zimno.
4. Karnıyarık
Karnıyarık tłumaczy się jako „rozerwany brzuch”. Bakłażany są obierane w paski, smażone na oleju, wydrążane i wypełniane mieszanką mięsa mielonego, pomidorów, pietruszki, cebuli i czosnku, a następnie przyprawiane solą i pieprzem, polewane sosem pomidorowym i pieczone w piekarniku.
Danę podaje się na ciepło i podaje z ryżem. To prawdziwa klasyka, uwielbiana przez ludzi w Turcji!
5. Imam Bayıldı
Imam Bayıldı to wegetariańska wersja Karnıyarık, przygotowana z oliwy z oliwek. Nie zawiera mięsa mielonego, przyprawiana jest solą, tymiankiem, pieprzem, gałką muszkatołową i cynamonem.
Tłumaczenie Imam Bayıldı na język polski brzmi „Imam zemdlał”. Legenda głosi, że przywódca religijny (Imam) zemdlał ze wzruszenia, gdy pierwszy raz spróbował tego dania.
Imam Bayıldı można jeść na ciepło z ryżem lub na zimno jako przystawkę.
6. Hünkar Beğendi
Hünkar Beğendi jest przygotowywane z dymionych, grillowanych bakłażanów, które są zmiksowane i wymieszane z mlekiem, stopionym masłem, startym serem i mąką. Ostatecznie mieszanka jest posypana małymi kostkami duszonej jagnięciny. Przyprawia się je czosnkiem, pieprzem, solą i gałką muszkatołową.
Danie podaje się na ciepło.
Tłumaczenie Hünkar Beğendi na język polski brzmi „Sultan to polubił”. Legenda głosi, że żona Napoleona III, księżna Eugenia, zakochała się w puree z bakłażana podczas wizyty w Stambule, od tamtej pory nosi tę nazwę.
7. İşkembe Çorbası
İşkembe Çorbası lub zupa flakowa to jedno z narodowych dań w Turcji. Często spożywa się je po obfitym spożyciu rakı i uważa się je za „lekarstwo na kaca”.
Po kilku godzinach solenia flaki są myte i gotowane w wodzie z cytryną przez kilka godzin. Następnie flaki są krojone na cienkie paski i gotowane w bulionie aż do ugotowania. Przyprawia się je mieszanką rozgniecionego czosnku, octu, łyżki stopionego masła i papryki różowej.
8. Börek
Börek to wypiek wypełniony cienkim ciastem, zwykle yufka. Może być nadziewany mięsem mielonym, serem, szpinakiem i wieloma innymi składnikami. Börek jest pieczony w piekarniku lub smażony na patelni w oleju, wierzch jest posmarowany żółtkiem jajka lub posypany sezamem/czarnuszką.
Istnieje wiele różnych odmian börek. Oto kilka z nich:
- Su Böreği jest przygotowywane z gotowych arkuszy ciasta, które są pokryte serem lub mięsem mielonym i pieczone w piekarniku.
- Sigara Böreği ma kształt cygara i jest wypełnione serem lub mięsem mielonym, a następnie smażone na patelni w oleju.
- Pançanga Böreği jest wypełnione serem i Pastırmą i smażone na patelni w oleju.
- Kol Böreği jest przygotowywane z długich rolek ciasta wypełnionych serem lub mięsem mielonym, które są układane w okrągłej formie do pieczenia i pieczone w piekarniku.
Börek jest bardzo popularny w tureckiej kuchni i często podawany podczas popołudniowej herbaty.
9. Meze
Meze to sposób podawania przystawek. Małe talerze przystawek są podawane na środku stołu, a każdy gość może sobie sam wybrać.
W Turcji termin meze odnosi się do samych przystawek, z których istnieje ponad 300 różnych rodzajów.
Do przygotowania meze używa się takich składników jak ciecierzyca, tahini, jogurt, bakłażan, pomidory, fasola, papryka, cukinia, oliwki i oliwa. Przyprawy obejmują kumin i kolendrę.
Często kelnerzy podchodzą z ogromnymi tacy pełnymi małych talerzyków z przystawkami, z których można wybierać według uznania. Hummus, haydari, sałatka z bakłażana i sałatka z kurczakiem i orzechami włoskimi to tylko kilka z tradycyjnych przystawek.
Meze odgrywają ważną rolę w tureckiej kuchni. Tradycyjnie pijany jest do nich rakı.
10. Pide
Pide to płaski chleb pieczony w kamiennym piecu z dodatkami. Ma kształt owalny, a dodatki przypominają oko. Oto kilka różnych rodzajów dodatków do pide:
- Kaşarlı Pide jest przygotowywane z roztopionym serem.
- Kıymalı Pide z mięsem mielonym.
- Yumurtalı Pide z jajkiem sadzonym.
- Kuşbaşılı Pide z kawałkami mięsa przyprawionymi i pokrojonymi w bardzo małe kostki.
11. Lahmacun
Lahmacun często nazywany jest turecką pizzą. Pikantna mieszanka mięsa mielonego, cebuli i pomidorów rozsmarowywana jest na bardzo cienkim, okrągłym cieście, a następnie płaski chleb piecze się w kamiennym piecu.
Jest spożywany przez posypanie świeżego Lahmacun cytryną, przykrycie go drobno posiekaną sałatą, pomidorami i cebulą, a następnie zawinięcie.
12. Gözleme
Gözleme to cienkie, przeważnie pikantne, wypełnione płaskie placki. Ciasto jest rozwałkowywane na bardzo cienki placek, co najmniej rozmiaru talerza. Jedna połowa jest pokryta nadzieniem, a następnie płaski chleb jest zamykany, a krawędzie są dokładnie dociskane. Gözleme jest pieczone na dużym, kopulastym grzejniku, zw. saç. Przed podaniem gözleme posmarowana jest stopionym masłem.
Ser, szpinak, ziemniaki i mięso mielone to bardzo popularne nadzienia.
Często w restauracjach można obserwować kobiety ubrane w tradycyjne stroje ludowe, przygotowujące gözleme.
13. Kokoreç
Kokoreç to turecka specjalność przygotowana z małych, pokrojonych, grillowanych jelit baranich. Jelita zwijane są w cewki na dużych szpadach, które obracają się poziomo na specjalnym grillu węglowym. Przyprawia się go solą, pieprzem, tymiankiem, kminkiem i ostrym paprykowym proszkiem.
Do podania kokoreç jest krojone na małe kawałki, mieszane z cebulą i pomidorami, a następnie podawane w chlebie lub na talerzu. Popularnymi dodatkami są ostre papryczki marynowane w occie.
W Stambule można zobaczyć licznych sprzedawców, którzy gotują kokoreç na węglu na małym wózku z grillem, bezpośrednio dla klientów na ulicy.
14. Balık Ekmek
Balık Ekmek tłumaczy się jako „chleb rybny”. To smażony lub grillowany filet rybny, zwykle makrela lub coś podobnego, podawany z sałatą, pomidorami i cebulą w tureckim białym chlebie. Zazwyczaj przyprawiane są solą i cytryną.
Sprzedawcy na nabrzeżach są znani, zwłaszcza w Eminönü w Stambule, gdzie danie jest przygotowywane na łodziach przycumowanych do nabrzeża i sprzedawane bezpośrednio z nich.
15. Simit
Simit to pierścień kiszonki drożdżowej z nasionami sezamu na skorupce. Lekko kręcony sezam jest głównie oferowany przez ulicznych sprzedawców, czasami w małych ruchomych wózkach, czasami sprzedawcy noszą góry simitów starannie ułożonych na tacy na głowach przez ulice.
Ayran, napój z jogurtu i soli, który przypomina maślankę, można pić do niego.
Simit można jeść o dowolnej porze dnia jako mały przekąska pomiędzy posiłkami. Na śniadanie podaje się je z oliwkami i serem.
16. Aşure
Aşure to bardzo popularny deser. Wykonany jest z białej fasoli, ciecierzycy, pszenicy, ryżu, małych rodzynków i posiekanych orzechów włoskich, które gotowane są osobno, a następnie mieszane z cukrem. Dekorowany jest ziarnami granatu. Deser uważany jest za stosunkowo słodki dla europejskiego podniebienia.
Legenda głosi, że po wielkim potopie Noe przygotował ten deser ze swoich ostatnich zapasów i zjadł go jako pierwszy po opuszczeniu arki.
Aşure jest tradycyjnie przygotowywane 10. dnia miesiąca Muharrem, pierwszego miesiąca kalendarza muzułmańskiego, znane jako Aşure Günü, dosłownie „Dzień Aşure”. Spożywa się je z cynamonem i orzechami włoskimi.
17. Baklava
Baklava to deser składający się z wielu warstw cienkiego ciasta filo, nadziewanego posiekanymi orzechami włoskimi lub migdałami, a następnie nasączanego słodkim syropem. Ciasto jest pieczone, a po upieczeniu jest polewane syropem, który wchłania się w warstwy ciasta, tworząc pyszne i aromatyczne połączenie chrupiącego i soczystego.
Baklava jest jednym z najbardziej znanych tureckich deserów i jest popularny w całym regionie Bliskiego Wschodu.
18. Maraş Dondurması
Maraş Dondurması to rodzaj tradycyjnego tureckiego lodów. Charakteryzuje się gęstą konsystencją i unikalnym smakiem. Wykonywany jest z mleka, cukru, salep (roślina wykorzystywana do zagęszczania) i żywicy mastic. Wydobywa się je z dużych metalowych beczek i podaje w formie kul na wafelku lub w pucharku.
Maraş Dondurması jest znane ze swojego zdolnego przygotowywania przed publicznością – sprzedawcy prezentują różne triki, takie jak układanie kulek na dużej gałce lodów i przekazywanie ich między sobą.
19. Rakı
Rakı to popularny turecki napój alkoholowy, destylowany z winogron, pszenicy lub jęczmienia, który następnie jest aromatyzowany anyżem. Rakı jest tradycyjnie spożywane w towarzystwie, podczas długich, relaksujących posiłków.
Jest to białawy napój, który trzeba rozcieńczyć wodą, aby nabrał białego mlecznego koloru. Podaje się go w wysokich, wąskich szklankach.
Tradycyjnie rakı jest podawane z przystawkami meze i jest symbolem towarzyskiego ducha i życia w Turcji.
20. Çay
Çay, czyli herbata, odgrywa ogromną rolę w tureckiej kulturze i społeczeństwie. Çay jest spożywane przez cały dzień, zarówno w domach, jak i w kawiarniach. Herbata jest mocna i czarna, podawana w małych, delikatnych szklankach.
Zwykle podaje się ją w małych szklankach, często na srebrnej tacy z małym talerzykiem i łyżeczką. Często towarzyszy jej cukier lub cukierek.
Bonus: Türk Kahvesi
Türk Kahvesi, czyli turecka kawa, to mocne espresso gotowane z kawą mieloną wraz z cukrem, którym także się zajmuje podczas gotowania. Türk Kahvesi jest podawane w małych filiżankach bez uchwytu, często z niewielką ilością fusów na dnie.
Kawa ma ważne znaczenie w tureckiej kulturze i społeczeństwie. Pije się ją jako element towarzyski podczas spotkań z przyjaciółmi, rodziną i znajomymi.
Najlepsze potrawy w Turcji – Podsumowanie
Turecka kuchnia to prawdziwy raj dla smakoszy. Bogactwo smaków, aromatów i unikalnych dań sprawia, że podróżujący do Turcji mają okazję doświadczyć kulinarnych przygód. Od różnorodnych kebabów po wyśmienite desery i napoje, każda potrawa ma swoją własną historię i znaczenie w tureckiej kulturze. Gdy będziesz w Turcji, koniecznie wypróbuj te wyjątkowe potrawy, aby poznać i zrozumieć to, co ta fascynująca kuchnia ma do zaoferowania.
ZOBACZ WIĘCEJ:
